Trudno sobie wyobrazić pracę laboranta bez odczynników chemicznych. To na nich opierają się badania, analizy, oznaczanie zawartości poszczególnych substancji. Dziś odpowiemy na pytania – czym się różnią i jakie mają zastosowanie?
Kwasy, sole, alkohole, rozpuszczalniki
Odczynniki chemiczne to spora grupa substancji. Różnią się parametrami jakościowymi oraz czasem trwałości. Ich najważniejszą cechą jest czystość. Jest to procent wagowy głównej substancji bez ewentualnych zanieczyszczeń. Odczynniki występują w formie cieczy lub ciał stałych. Jak klasyfikowane są te substancje?
1. Odczynniki chemicznie czyste (ch.cz.), w których zawartość głównej substancji mieści się w zakresie do 99.999%.
2. Odczynniki czyste do analizy (czda.)
3. Odczynniki czyste spektralnie (spektr.cz.)
4. Odczynniki czyste (cz.)
5. Odczynniki techniczne (techn.)
Gdzie stosuje się odczynniki chemiczne?
Badania specjalistyczne dotyczą coraz większej ilości gałęzi przemysłu. Najwięcej wykonuje ich branża farmaceutyczna. Odczynniki stosowane są we wstępnych pracach, podczas badania konkretnych substancji i ich właściwości. Dzięki nim łatwo zanalizować skład uzyskanej mieszanki, wykryć zanieczyszczenia. Badania z użyciem odczynników stosuje się też do wszelkiego rodzaju tworzyw sztucznych. Na tej podstawie szacuje się ich trwałość, ulepsza już istniejące parametry. Odczynniki są też ważne przy tworzeniu dodatków do żywności, w tym substancji konserwujących. W ten sposób bada się np. napoje gazowane, słodycze.
Edukacja pod kontrolą
Odczynniki chemiczne to substancje, nad którymi należy mieć całkowitą kontrolę. Niektóre z nich są niebezpieczne – trujące lub łatwopalne. Jednak ich potencjał warto wykorzystać podczas edukacji starszych uczniów. To pierwsza okazja do sprawdzenia podczas doświadczeń, jak działają konkretne substancje. Do zajęć szkolnych najczęściej stosuje się chlorki sodu, potasu oraz wapnia, kwas mrówkowy, jak również fenoloftaleina. Ta ostatnia to specjalny organiczny związek chemiczny, stosowany głównie jako wskaźnik pH. Zmienia formę z bezbarwnej (w środowisku kwaśnym lub obojętnym) na malinowoczerwoną w środowisku zasadowym.
Stosując odczynniki chemiczne, pamiętaj o swoim bezpieczeństwie. Po odlaniu konkretnej miarki natychmiast zakręć butelkę. Przy kilku substancjach pilnuj, by nie pomylić korków do zamykania. Nie dopuść też do zmieszania różnych odczynników.
