Dlaczego warto wykonywać audyt sprężonego powietrza?

Sprężone powietrze jest jednym z najpopularniejszych nośników energii. Wiele urządzeń, maszyn i procesów produkcyjnych jest zasilanych właśnie za pomocą instalacji sprężonego powietrza. Audyt takiego systemu jest więc kluczowy dla prawidłowego i wydajnego funkcjonowania zakładu przemysłowego. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy więc, na czym polega audyt sprężonego powietrza – co to jest i jakie przynosi korzyści.

Rola instalacji sprężonego powietrza w przemyśle

System sprężonego powietrza, czyli, innymi słowy, instalacja pneumatyczna, to skomplikowany zespół urządzeń służących do produkcji, przygotowania oraz dystrybucji sprężonego powietrza. Ze względu na wiele zalet, którymi charakteryzuje się to medium, stosuje się je w licznych branżach w obrębie wielu gałęzi przemysłu. Różne są wymagania względem jakości, ilości i funkcji sprężonego powietrza, dlatego systemy pneumatyczne mogą składać się z różnych elementów. Główne urządzenia zwykle wchodzące w skład instalacji to odpowiedni kompresor (olejowy lub bezolejowy), system rurociągów, elementy uzdatniające (filtry, osuszacze, cyklony) oraz zbiorniki ciśnieniowe służące do przechowywania powietrza pod odpowiednim ciśnieniem.

Jak zostało wspomniane, instalacja sprężonego powietrza ma wiele atutów cenionych w zakładach przemysłowych, m.in. medium łatwo magazynować i transportować. Można je używać w skrajnych temperaturach, a także w miejscach zagrożonych wybuchem lub pożarem. Sprężone powietrze jest również lekkie, a napędzane nim narzędzia działają bezawaryjnie i charakteryzuje je imponująca żywotność oraz wytrzymałość.

Te superlatywy nie zdadzą się jednak na nic, jeśli instalacji sprężonego powietrza nie będzie kontrolowana pod względem poprawności i efektywności działania. Zaniechanie audytu może przynieść ogromne straty finansowe i czasowe, a w konsekwencji zaszkodzić przedsiębiorcy w długofalowej perspektywie.

Co obejmuje audyt instalacji sprężonego powietrza?

Na wstępie należy zaznaczyć, że to z czego składa się audyt sprężonego powietrza, może różnić się w zależności od wykonawcy. Kompleksowo przeprowadzona kontrola instalacji sprężonego powietrza obejmuje sprawdzenie działania układu w obrębie każdego urządzenia, zarówno na etapie poboru czynnika roboczego, jak i jego uzdatniania, przepływu i dystrybucji. Innymi słowy, skontrolować należy wszystkie części instalacji pneumatycznej.

Najważniejsze elementy audytu instalacji sprężonego powietrza to:

1. Badanie pracy sprężarek – w trakcie kontroli wykonuje się pomiar obciążenia pracy układów kompresorów. Na każdą sprężarkę można założyć jednostkę pomiarową, żeby otrzymać kompletny wynik. Praca urządzeń jest mierzona przez odpowiednio długi okres, np. przez tydzień, 24 godziny na dobę. Stan sprężarek jest diagnozowany na różne sposoby. Sprawdza się m.in. drgania, zużycie łożysk, temperaturę i rozkład ciepła czy obroty.
2. Pomiar przepływu sprężonego powietrza – w rurociągu instalacji umieszcza się sondę, która mierzy  ilość powietrza przepływającego przez wszystkie elementy instalacji, a tym samym określa wydajność systemu. Pomiar przepływu sprężonego powietrza trzeba przeprowadzić we wszystkich punktach pomiarowych jednocześnie, jeśli chcemy otrzymać obraz sytuacji z całego zakładu przemysłowego.
3. Pomiar ciśnienia – jest zwykle połączony z pomiarem przepływu sprężonego powietrza i pozwala na zbadanie, w jakich momentach przepływu występują spadki ciśnienia. To badanie również wykonuje się w kilku punktach jednocześnie. Poznajemy dzięki niemu dolne i górne graniczne ciśnienie, które włącza lub wyłącza kompresory.
4. Pomiar punktu rosy – w rurociągu umieszcza się sondę punktu rosy, która mierzy  wartości temperatury, przy której para wodna w sprężonym powietrzu zacznie się skraplać. Do jej pomiaru służą mobilne lub stacjonarne mierniki punktu rosy. Wartość ta ma decydujący wpływ na poprawny przebieg procesów produkcyjnych.
5. Detekcja wycieków sprężonego powietrza – nieszczelności to problem w praktycznie każdej instalacji sprężonego powietrza, przez który Twoje pieniądze dosłownie się… ulatniają. Dzieje się tak, ponieważ wydostający się strumień powietrza jest niesłyszalny i niewidzialny. Spowodowane przez to straty finansowe mogą być ogromne.

Audyt sieci sprężonego powietrza – czego można się z niego dowiedzieć?

Wszystkie wyżej wymienione pomiary są przedstawiane osobie zlecającej audyt sprężonego powietrza w formie wykresów i danych liczbowych z odpowiednimi wyjaśnieniami. Otrzymujemy więc klarowny obraz sytuacji. Dowiadujemy się przede wszystkim:

• w jaki sposób kompresory współpracują ze sobą w obrębie układu;
• jakie właściwości sprężarki i jakie obciążenie pracy układu sprężarek będzie najefektywniejsze;
• jaki jest koszt produkcji sprężonego powietrza w konkretnym zakładzie;
• ile powietrza produkuje system pneumatyczny;
• jak dużą energię pobiera instalacja do wyprodukowania danej ilości sprężonego powietrza;
• jak pobór energii elektrycznej zmienia się w czasie i od czego te zmiany zależą;
• gdzie występują spadki ciśnienia i nieszczelności instalacji, jakie straty generują?

Dzięki poznaniu specyfiki układu możliwe jest przeprowadzenie symulacji, które pozwolą na określenie optymalnych warunków pracy instalacji sprężonego powietrza, a tym samym przyczynią się do oszczędności.

Przemysłowa instalacja sprężonego powietrza – audyt a korzyści finansowe

Odpowiedzi na wszystkie wymienione pytania służą jednak do znalezienia tej najważniejszej – jak zaoszczędzić? Specjalistyczny audyt instalacji sprężonego powietrza to nie tylko suche dane, ale także opracowanie sposobów na zwiększenie efektywności układu sprężonego powietrza oraz znalezienie źródeł oszczędności. Obniżenie kosztów produkcji nie jest możliwe bez sprawdzenia najpierw, co te koszty generuje. Precyzyjne badania oraz interpretacja pomiarów pozwalają nie tylko na ich zniwelowanie, ale nawet na znaczne oszczędności. Można je osiągnąć na kilka sposobów:

• naprawa wykrytych podczas audytu nieprawidłowości i znalezienie metod zapobiegania podobnym usterkom,
• optymalizacja zużycia sprężonego powietrza, która pozwoli na zredukowanie przyczyn strat energii i funduszy,
• lepsze planowanie budżetu dzięki większej świadomości w obrębie kondycji i funkcjonowania instalacji sprężonego powietrza,
• zapewnienie ciągłości produkcji dzięki zlokalizowaniu przyczyn postojów,
• ograniczenie czasu pracy na biegu jałowym,
• dostosowanie (obniżenie) ciśnienia na instalacji do wymagań punktów poboru i możliwości sprężarek,
• poprawienie jakości sprężonego powietrza,
• ograniczenie liczby przyszłych serwisów kompresorów i innych elementów instalacji.

FAQ:

1. Dlaczego warto wykonywać audyt sprężonego powietrza?

Precyzyjne pomiary mogą wskazać, jakie działania należy wdrożyć, by obniżyć koszty wytwarzania sprężonego powietrza, np. wyeliminować starty powstałe przez nieszczelności i spadki ciśnienia.

2. Czego można dowiedzieć się z audytu instalacji pneumatycznej?

Audyty w sposób bardzo szczegółowy obrazują, jak funkcjonują instalacje oraz jak kształtuje się zużycie sprężonego powietrza względem zapotrzebowania w zakładzie przemysłowym. Przede wszystkim jednak wykazują nieprawidłowości i źródła strat energii.

3. Jak wygląda analiza układu sprężonego powietrza?

Badania obejmują pracę sprężarek, pobór mocy, wykrywanie nieszczelności w rurociągu i innych elementach instalacji, pomiar punktu rosy, ciśnienia, przepływu itp.